سگ­های بلاصاحب تهران سر و سامان میگیرند!؟ پناهگاه­ها نیاز به استانداردسازی و نظارت اصولی دارند!؟ رهاسازی سگ ها در مناطق امن و واگذاری به خانواده­های مطمئن در دستور کار شهرداری است!؟

در گفتگوی اختصاصی با مدیرعامل جدید شرکت ساماندهی و مشاغل شهر تهران عنوان شد:

سگ­های بلاصاحب تهران سر و سامان میگیرند!؟ پناهگاه­ ها نیاز به استانداردسازی و نظارت اصولی دارند، رهاسازی سگها در مناطق امن و واگذاری به خانواده­ های مطمئن در دستور کار شهرداری است!؟

کنترل جمعیت حیوانات شهری از جمله مهمترین چالش­هایی است که برخی کشورها با آن دست و پنجه نرم میکنند. متاسفانه در ایران به جای راهکارهای عملی و موثر بارها و بارها شاهد کشتار سگها توسط پیمانکاران شهرداری با روش­های غیرانسانی و بسیار فجیع مثل تزریق اسید، سوزاندن، خفه­ کردن و… بوده ­ایم که خشم و اعتراض شدید مردم به ویژه حامیان و دوستداران حیوانات را در پی داشته است. در این بین انگشت اتهامات به سمت شهرداری نشانه گرفته میشود چرا که به عنوان متولی این حوزه هیچ نمره قابل قبولی در خصوص حیوانات شهری در کارنامه خود ندارد. نباید فراموش کنیم ساخت و سازهای بی­رویه و افزایش جمعیت حاشیه شهرها باعث شده حیوانات به ویژه سگها جایی برای زندگی نداشته باشند و برخورد مردم هم به دلیل عدم فرهنگسازی­های مناسب قهری و بعضا خشونت­آمیز است. در گفتگوی اختصاصی با دکتر سیدعلی مفاخریان، مدیرعامل جدید شرکت ساماندهی و مشاغل شهر تهران به بررسی این موضوعات میپردازیم؛ اینکه شهرداری برای کنترل جمعیت حیوانات شهری چه برنامه ­هایی دارد.

آقای دکتر؛ با توجه به تجربه­ های ناموفق مدیران قبلی و تخلفات محرز پیمانکاران شهرداری در خصوص کنترل جمعیت حیوانات شهری نگاه شما به حیوانات به ویژه سگ های بلاصاحب چگونه است؟

رویکرد شهرداری تهران حمایت از حیوانات در چارچوب قانونی است و نگهداری صحیح از این مخلوقات وظیفه انسانی ماست و طی دو ماه گذشته که در این سمت فعالیت میکنم هیچ رفتار خلاف ملاحظات انسانی با سگ­های منتقل شده به پناهگاه­های ما انجام نمی شود.

همانطور که میدانید اوضاع سگ­ها در پناهگاه­ها به هیچ عنوان مطلوب نیست و زنده­گیری، انتقال سگها به پناهگاه­ها، روش­های نگهداری و… فاصله زیادی با استانداردهای روز دنیا دارد. شما به عنوان متولی چه نظری دارید؟

از همان بدو ورود و بازدید از مرکز نگهداری سگ های بلاصاحب آرادکوه متوجه نواقص و مشکلات شدم. متاسفانه در موضوع زنده­گیری هم، دستورالعمل مصوب وزارت کشور و شورای شهر با چیزی که در عمل اجرا میشد تفاوتهای زیادی داشت لذا آنالیز پیمانکاران و به طور کلی اصلاح قرارداد پیمانکاران زنده­گیری در دستور کار قرار گرفت و طی فراخوانی از پیمانکاران جدید این حوزه که کاربلد هستند خواستیم که اعلام آمادگی کنند. در قراردادهای جدید، پیمانکار انحصاری نداریم و نحوه زنده­گیری اصولی، حمل با قفس مخصوص بدون آسیب دیدن سگ و انتقال صحیح سگها به پناهگاه­های شهرداری کاملا کنترل خواهد شد.

در حال حاضر چند مرکز نگهداری از سگهای بلاصاحب زیر نظر شهرداری تهران داریم؟

فعلا پناهگاه سوهانک و پناهگاه دهکده مهربانی که توسط حامیان حیوانات اداره میشوند و مرکز آرادکوه(کهریزک) که تحت نظارت مستقیم شهرداری است.

پناهگاه­ها در ایران چیزی شبیه زندان سگها هستند که نه تنها هیچ استانداردی ندارند بلکه پول­هایی که مدیران این مراکز یا بهتر بگوییم دلالان حمایتی از مردم به بهانه کمک به سگها میگیرند به حسابهای شخصی­شان وارد میشود و سگها از آن بی ­بهره ­اند.

ببینید ما میدانیم اوضاع پناهگاه­ها خوب نیست چه آنهایی که با کمکهای مردمی اداره میشوند و به زودی هم ساماندهی خواهند شد و چه مجموعه کهریزک که زیر نظر شهرداری است و متاسفانه زیرساخت مناسبی ندارد و از امکانات اولیه هم برخوردار نیست. ما از شلترهای اروپایی الگوبرداری کردیم و سیستم غذارسانی و آب رسانی، روشهای عقمیسازی، نگهداری و درمانهای احتمالی همه و همه به روز رسانی خواهند شد اما این اقدامات را یک شبه نمیتوان عملی کرد. مثلا در آرادکوه بیش از هزار قلاده سگ داریم که بسیار بیشتر از ظرفیت تعریف شده است و شرایط این بچه­ ها اصلا مناسب نیست. حتی در دهکده مهربانی و سوهانک و اکثر پناهگاه­ها با وجودی که غذارسانی ها و رسیدگی­ ها بر عهده برخی حامیان حیوانات است باز شرایط قابل قبول نیست. البته سه قطعه زمین دیگر را به عنوان مراکز نگهداری سگهای بلاصاحب در نظر گرفته­ایم که به زودی تجهیز و اوضاع بهتر میشود. در عین حال، کمیته علمی حیوانات شهری متشکل از تعدادی دامپزشک، فعال حقوق حیوانات، حامی حیوانات، رفتارشناس سگ و… به عنوان بازوی کمکی شهرداری در تمام پروژه­ها صاحب­نظر خواهد بود و از هر پیشنهاد سازنده­ای در خصوص ساماندهی اصولی سگها استقبال میکنیم.

آیا قرار نیست شهرداری پروژه­ای برای رهاسازی سگها در مناطق امن تعریف کند؟

سگهایی که دچار مشکل هستند در پناهگاه­ها نگهداری میشوند و تحت مراقبت هستند، سگهایی که قابلیت واگذاری دارند با شرایط خاص به صورت موقت یا دایمی به خانواده­های مطمئن سپرده خواهند شد و به همین دلیل نیاز به مربی­های کاربلد و قطعا دوستدار حیوانات داریم تا سگهای تربیت شده را زودتر به خانواده­هایی که سگ میخواهند واگذار کنیم.  سگهای دیگر بعد از واکسیناسیون و عقیمسازی و پلاک گذاری قابلیت رهاسازی دارند تا توسط حامیان حیوانات غذارسانی شوند. در خصوص اختصاص مناطق امن رهاسازی نیز با محیط زیست و جهاد کشاوری و منابع طبیعی در حال مذاکره هستیم تا این پناهگاه­های طبیعی به زودی احداث شوند. از طرفی با سازمان دامپزشکی توافقات اولیه انجام شده تا مراکز دامپزشکی وظایفی را در خصوص سگهای بلاصاحب عهده­دار شوند. در فاز بعدی، عقیمسازی سگهای صاحبدار را در دستور کار داریم چون بسیاری از باغداران، کارخانه­ دارهای اطراف تهران، گاراژها و… سگها را بعد از زاد و ولد در مناطق شهری و حاشیه شهرها رها میکنند چون توانایی نگهداری از آنها را ندارند.

چرا شهرداری از تجربه­ های موفق کشورها مثلا ترکیه که اتفاقا مسلمان هم هستند به صورت بومی­ سازی شده استفاده نمیکند؟

در حال مطالعات بیشتر هستیم. فعلا قرار نیست در سطح شهر سگ ببینیم چون ما ثبت شکایت شهروندان را داریم و باید هم حقوق شهروندی هم حقوق حیوانات را در نظر بگیریم. نمیتوانیم از فردا به یکباره ترس مردم را بریزیم. باید به کمک فعالان حقوق حیوانات روی فرهنگسازی کار کنیم؛ تولید محتوا از ما و کمک برای انتشار و دیده شدن با شما.

سرنوشت حیواناتی که زنده­گیری میشوند را چطور پیگیری میکنید؟

خبری که برای اولین بار اعلام میکنم دقیقا مربوط به همین سوال شماست. به زودی اپلیکیشن جدید شهرداری را معرفی خواهیم کرد. به این ترتیب که اگر شهروندی در محدوده شهری و مسکونی سگی را مشاهده کرد موقعیت مکانی (لوکیشن) را روی نقشه اپلیکیشن مشخص و اطلاعات مربوطه را ثبت میکند. افراد زنده­گیر به محل اعزام و مراحل انتقال سگ به پناهگاه و تمام مداخلات درمانی و حتی واگذاری و رهاسازی احتمالی در منطقه امن بر اساس ردیاب الکترونیکی نصب شده روی حیوان قابل رصد و پیگیری خواهد بود.

حرف آخر؟

نگاه حامیان حیوانات نسبت به شهرداری باید اصلاح شود. قرار نیست بدون اطلاع رسانی کاری انجام دهیم و حق نداریم سگها را بکشیم. زیرساخت­های پناهگاه­ها در حال اصلاح است و به زودی باهم از آرادکوه بازدید میکنیم تا نواقص و مشکلات حل شوند. ما معتقدیم که سگ­ها نباید در محیط شهری سرگردان باشند و بین سگ­های گمشده، رهاشده یا بلاصاحب تفاوتی وجود ندارد. ایجاد شرایط مناسب زیستی حیوانات شهری اهمیت زیادی دارد اما شرایط باید طوری باشد که شهروندان هم آسیب نبینند.

پریسا اصولی، روزنامه­ نگار و فعال حقوق حیوانات